Zawartość

• King James II
• William of Orange
• Karta Praw
• Bezkrwawa rewolucja
• Dziedzictwo chwalebnej rewolucji
• Źródła

Chwalebna rewolucja, zwana także „rewolucją 1688” i „rewolucją bezkrwawą”, miała miejsce w latach 1688–1689 w Anglii. Wiązało się to z obaleniem katolickiego króla Jakuba II, który został zastąpiony przez jego protestancką córkę Marię i jej holenderskiego męża Williama Orange. Motywy rewolucji były złożone i obejmowały zarówno kwestie polityczne, jak i religijne. Wydarzenie to ostatecznie zmieniło sposób rządzenia Anglią, dając Parlamentowi większą władzę nad monarchią i sadząc nasiona na początki demokracji politycznej.

King James II

Król James II objął tron ​​w Anglii w 1685 roku, w czasach, gdy stosunki między katolikami i protestantami były napięte. Nastąpiło także znaczne tarcie między monarchią a parlamentem brytyjskim.

Jakub, który był katolikiem, poparł wolność wyznania dla katolików i wyznaczył katolickich oficerów do wojska. Miał także bliskie związki ze stosunkami Francji, które dotyczyły wielu Anglików.

W 1687 r. Król Jakub II wydał Deklarację odpustową, która zawiesiła prawa karne przeciwko katolikom i zaakceptowała protestantów. Później tego samego roku król formalnie rozwiązał parlament i próbował utworzyć nowy parlament, który bezwarunkowo go poprze.

Córka Jamesa, Mary, protestantka, była prawowitym spadkobiercą tronu do 1688 roku, kiedy James miał syna Jamesa Francisa Edwarda Stuarta, który, jak zapowiedział, zostanie wychowany na katolika.

Narodziny syna Jakuba zmieniły linię sukcesji i wielu obawiało się, że katolicka dynastia w Anglii będzie bliska. Wigowie, główna grupa przeciwna sukcesji katolickiej, byli szczególnie oburzeni.

Wzniesienie katolicyzmu przez króla, jego bliskie stosunki z Francją, konflikt z Parlamentem i niepewność co do tego, kto zastąpi Jamesa na tronie angielskim, doprowadziły do ​​szeptów buntu i ostatecznie upadku Jakuba II.

William of Orange

W 1688 r. Siedmiu rówieśników króla Jakuba napisało do holenderskiego przywódcy Williama Orange, przysięgając wierność księciu, jeśli zaatakuje on Anglię.

Wilhelm był już w trakcie działań wojennych przeciwko Anglii, a list służył jako dodatkowy motyw propagandowy.

William of Orange zebrał imponującą armadę do inwazji i wylądował w Torbay, Devon, w listopadzie 1688 roku.

Król Jakub przygotował się jednak na ataki wojskowe i opuścił Londyn, aby sprowadzić swe siły na spotkanie z armią najeżdżającą. Kilku ludzi Jamesa, w tym członkowie jego rodziny, opuściło go i uciekło do boku Williama. Oprócz tego niepowodzenia zdrowie Jamesa pogarszało się.

James postanowił wycofać się z powrotem do Londynu 23 listopada. Wkrótce ogłosił, że jest skłonny zgodzić się na „wolny” parlament, ale planował ucieczkę z kraju z powodu obaw o własne bezpieczeństwo.

W grudniu król Jakub próbował uciec, ale został schwytany. Później tego samego miesiąca podjął kolejną próbę i z powodzeniem uciekł z kraju.

Karta Praw

W styczniu 1689 r. Spotkał się słynny teraz Parlament Konwentu. Po znacznej presji ze strony Williama Parlament zgodził się na wspólną monarchię, z Williamem jako królem i córką Jakuba, Mary, jako królową.

Dwaj nowi władcy zaakceptowali więcej ograniczeń ze strony Parlamentu niż jakikolwiek poprzedni monarcha, co spowodowało bezprecedensową zmianę podziału władzy w całym królestwie.

Król i królowa podpisali Deklarację Praw, która stała się znana jako Karta Praw. W dokumencie tym uznano szereg zasad konstytucyjnych, w tym prawo do regularnych parlamentów, wolne wybory i wolność słowa w parlamencie. Ponadto zabronił monarchii bycia katolikiem.

Wielu historyków uważa, że ​​Karta Praw była pierwszym krokiem w kierunku monarchii konstytucyjnej.

Bezkrwawa rewolucja

Chwalebna rewolucja jest czasami nazywana rewolucją bezkrwawą, chociaż ten opis nie jest do końca dokładny.

Chociaż w Anglii doszło do rozlewu krwi i przemocy, rewolucja doprowadziła do znacznej utraty życia w Irlandii i Szkocji.

Katoliccy historycy zazwyczaj określają Chwalebną rewolucję jako „rewolucję z 1688 r.”, Podczas gdy historycy Wigów wolą wyrażenie „rewolucja bezkrwawa”. Termin „chwalebna rewolucja” został po raz pierwszy ukuty przez Johna Hampdena w 1689 r.

Dziedzictwo chwalebnej rewolucji

Wielu historyków uważa, że ​​chwalebna rewolucja była jednym z najważniejszych wydarzeń prowadzących do transformacji Wielkiej Brytanii z monarchii absolutnej do monarchii konstytucyjnej. Po tym wydarzeniu monarchia w Anglii nigdy więcej nie uzyska absolutnej władzy.

Wraz z Kartą Praw moc regenta została zdefiniowana, spisana i ograniczona po raz pierwszy. Funkcja i wpływy Parlamentu zmieniły się dramatycznie w latach po rewolucji.

Wydarzenie miało również wpływ na kolonie w Ameryce Północnej. Po obaleniu króla Jakuba koloniści zostali tymczasowo uwolnieni od surowych, anty-purytańskich praw.

Gdy wiadomość o rewolucji dotarła do Amerykanów, nastąpiło kilka powstań, w tym bunt w Bostonie, bunt Leislera i rewolucja protestancka w Maryland.

Od czasu chwalebnej rewolucji władza Parlamentu w Wielkiej Brytanii stale rośnie, a wpływy monarchii osłabły.Nie ma wątpliwości, że to ważne wydarzenie pomogło przygotować grunt pod dzisiejszy system polityczny i rząd Wielkiej Brytanii.

Źródła

Glorious Revolution, BBC.
Chwalebna rewolucja 1688, Stowarzyszenie Historii Gospodarczej.
Chwalebna rewolucja, Parliament.uk.
Rewolucja 1688, witryna do nauki historii.
Jak chwalebna rewolucja w Anglii wpłynęła na kolonie? Blog historii Massachusetts.