Zawartość

• Wczesne życie i kariera Vasco Núñez de Balboa
• Balboa łapie wzrok na Pacyfiku
• Późniejsze eksploracje i upadek Balboi

XVI-wieczny hiszpański konkwistador i odkrywca Vasco Núñez de Balboa (1475-1519) pomógł założyć pierwszą stabilną osadę na kontynencie południowoamerykańskim w Darién, na wybrzeżu Przesmyku Panamskiego. W 1513 r., Kierując wyprawą w poszukiwaniu złota, zauważył Ocean Spokojny. Balboa przejął ocean i wszystkie jego brzegi w Hiszpanii, otwierając drogę do późniejszych eksploracji i podbojów Hiszpanii wzdłuż zachodniego wybrzeża Ameryki Południowej. Osiągnięcia i ambicje Balboi stanowiły zagrożenie dla Pedro Ariasa Dávili, hiszpańskiego gubernatora Dariéna, który fałszywie oskarżył go o zdradę i kazał go stracić na początku 1519 r.

Wczesne życie i kariera Vasco Núñez de Balboa

Balboa urodziła się w 1475 roku w Jerez de los Caballeros, mieście w zubożałym regionie Estremadura w Hiszpanii. Jego ojciec był uważany za szlachcica, ale rodzina nie była zamożna; podobnie jak wielu jego uczniów, Balboa postanowił poszukać fortuny w Nowym Świecie. Około 1500 roku przyłączył się do hiszpańskiej ekspedycji eksplorującej wybrzeże dzisiejszej Kolumbii, a następnie wrócił na wyspę Hispaniola (dzisiejsze Haiti i Dominikana) i starał się utrzymać jako rolnik. Po zadłużeniu uciekł ze swoich wierzycieli, chowając się w drodze na wyprawę do kolonii San Sebastian, położonej na wybrzeżu Urabá (obecnie Kolumbia), w 1510 r.

Czy wiedziałeś? W hiszpańskim regionie Estremadura, w którym urodził się Vasco Núñez de Balboa, mieszkało wielu innych znanych konkwistadorów Nowego Świata, w tym Hernán Cortés, Francisco Pizarro, Hernando de Soto i Francisco de Orellana.

Zanim przybyli, kolonia została w dużej mierze opuszczona, po tym jak miejscowi tubylcy zabili wielu kolonistów. Zgodnie z sugestią Balboi postanowili przenieść się do zachodniej części Zatoki Urabskiej, na wybrzeżu Przesmyku Panamskiego, niewielkiego pasma lądu łączącego Amerykę Środkową i Południową. W tym regionie miejscowi Indianie byli bardziej pokojowi, a nowa kolonia, Darién, stała się pierwszą stabilną osadą hiszpańską na kontynencie południowoamerykańskim.

Balboa łapie wzrok na Pacyfiku

W 1511 roku Balboa działał jako tymczasowy gubernator Darién. Pod jego zwierzchnictwem Hiszpanie surowo postępowali z rdzennymi mieszkańcami regionu, aby zdobyć złoto i inne bogactwa; od niektórych z tych Indian dowiedzieli się, że na południu leży bogate imperium (być może nawiązanie do Inków). We wrześniu 1513 r. Balboa poprowadził wyprawę około 190 Hiszpanów i kilku Hindusów na południe przez Przesmyk Panamski. Pod koniec tego samego miesiąca Balboa wspiął się na szczyt górski i zobaczył Ocean Spokojny, który Hiszpanie nazywali Mar del Sur (Morze Południowe).

Tymczasem, bez wiedzy Balboi, król Ferdynand II mianował starszego szlachcica Pedro Ariasa Dávilę (zwykle zwanego Pedrarias) nowym gubernatorem Darién. W nagrodę za swoje eksploracje Balboa został mianowany gubernatorem prowincji Panamy i Coiba, ale pozostał pod władzą Pedrariasa, który przybył do Darién w połowie 1514 r., Wkrótce po powrocie Balboa.

Późniejsze eksploracje i upadek Balboi

Obaj mężczyźni, choć wobec siebie podejrzliwi, osiągnęli niepewny spokój, a Pedrarias zaręczył się nawet ze swoją córką Marią (w Hiszpanii) na Balboa przez pełnomocnika. Niechętnie dał mu także zgodę na zorganizowanie kolejnej wyprawy w celu eksploracji i podboju Mar del Sur i okolicznych ziem. Balboa rozpoczął te eksploracje w latach 1517-18, po tym, jak flota statków została starannie zbudowana i przetransportowana w częściach przez góry na Pacyfik.

Tymczasem wielu wrogów Pedrariasa przekonało króla Ferdynanda, by zastąpił go z Hiszpanii i zarządził postępowanie sądowe w sprawie jego postępowania jako przywódcy Dariéna. Podejrzewając, że Balboa przemówi przeciwko niemu i obawiając się jego wpływów i popularności, Pedrarias wezwał dom odkrywcy, aresztował go i osądził, między innymi, za bunt i zdradę stanu. W bardzo stronniczym procesie, który miał miejsce pod przewodnictwem sojusznika Pedrariasa, Gaspara de Espinosy, Balboa został uznany za winnego i skazany na śmierć. Został ścięty wraz z czterema rzekomymi wspólnikami w 1519 roku.