Zawartość

• Kim byli Lewis i Clark?
• Zakup w Luizjanie
• Przygotowania do ekspedycji Lewisa i Clarka
• Ekspedycja zaczyna się
• Spotkania Indian Ameryki Północnej
• Fort Mandan
• Sacagawea
• Przekraczanie Podziału Kontynentalnego
• Fort Clatsop
• Podróż do domu
• Filar Pompejusza
• Dziedzictwo ekspedycji Lewisa i Clarka
• Źródła

Ekspedycja Lewisa i Clarka rozpoczęła się w 1804 roku, kiedy prezydent Thomas Jefferson zlecił Meriwether Lewisowi zbadanie ziem na zachód od rzeki Missisipi, które obejmowały zakup w Luizjanie. Lewis wybrał Williama Clarka na swojego współprzewodniczącego misji. Wycieczka trwała ponad dwa lata: po drodze zmagali się z trudną pogodą, bezlitosnym terenem, zdradliwymi wodami, ranami, głodem, chorobami oraz przyjaznymi i wrogimi rdzennymi Amerykanami. Niemniej jednak podróż na około 8000 mil została uznana za ogromny sukces i dostarczyła nowych informacji geograficznych, ekologicznych i społecznych o wcześniej niezbadanych obszarach Ameryki Północnej.

Kim byli Lewis i Clark?

Meriwether Lewis urodził się w Wirginii w 1774 roku, ale swoje wczesne dzieciństwo spędził w Gruzji. Jako nastolatek wrócił do Wirginii, aby otrzymać wykształcenie. W 1793 r. Ukończył studia. Następnie wstąpił do stanowej bojówki stanu Wirginia, gdzie pomógł stłumić bunt whisky, a później został kapitanem armii amerykańskiej. W wieku 27 lat został osobistym sekretarzem prezydenta Thomasa Jeffersona.

William Clark urodził się w Wirginii w 1770 roku, ale w wieku 15 lat przeprowadził się z rodziną do Kentucky. W wieku 19 lat wstąpił do milicji stanowej, a następnie do regularnej armii, gdzie służył z Lewisem i ostatecznie został zlecony przez prezydenta George'a Washingtona jako porucznik pieszy.

W 1796 roku Clark wrócił do domu, aby zarządzać majątkiem swojej rodziny. Siedem lat później Lewis wybrał go na epicką wycieczkę, która pomogłaby ukształtować historię Ameryki.

Zakup w Luizjanie

Podczas wojny francusko-indyjskiej Francja poddała dużą część Luizjany Hiszpanii i prawie wszystkie pozostałe ziemie Wielkiej Brytanii.

Przejęcie Hiszpanii nie miało większego wpływu, ponieważ nadal pozwalały Stanom Zjednoczonym podróżować rzeką Missisipi i wykorzystywać Nowy Orlean jako port handlowy, dopóki Napoleon Bonaparte nie przejął władzy we Francji w 1799 r. I nie chciał odzyskać dawnego terytorium Francji w Stanach Zjednoczonych.

W 1802 r. Król Hiszpanii Karol IV zwrócił terytorium Luizjany do Francji i cofnął dostęp do portu w Ameryce. W 1803 roku, pod groźbą wojny, prezydent Jefferson i James Monroe z powodzeniem wynegocjowali umowę z Francją na zakup terytorium Luizjany, które obejmowało około 827 000 mil kwadratowych za 15 milionów dolarów.

Jeszcze przed zakończeniem negocjacji z Francją Jefferson poprosił Kongres o sfinansowanie wyprawy w celu zbadania terenów tzw. Zakupu w Luizjanie i wyznaczył Lewisa na dowódcę wyprawy.

Przygotowania do ekspedycji Lewisa i Clarka

Lewis wiedział, że zwiedzanie Terytorium Luizjany będzie niemałym zadaniem i natychmiast rozpoczął przygotowania. Studiował medycynę, botanikę, astronomię i zoologię oraz badał istniejące mapy i czasopisma regionu. Poprosił także swojego przyjaciela Clarka o współprowadzenie wyprawy.

Mimo że Clark był kiedyś przełożonym Lewisa, Lewis był technicznie odpowiedzialny za podróż. Ale we wszystkich zamiarach i celach obaj dzielili równą odpowiedzialność.

5 lipca 1804 roku Lewis odwiedził arsenał w Harper's Ferry, aby zdobyć amunicję. Następnie jechał niestandardową, 55-metrową kilą zwaną także „łodzią” lub „barką” w dół rzeki Ohio i dołączył do Clarka w Clarksville w stanie Indiana. Stamtąd Clark popłynął łodzią w górę rzeki Missisipi, a Lewis jechał konno, by zebrać dodatkowe zapasy.

Niektóre zebrane zapasy to:

Lewis zbierał również prezenty, które prezentowali rdzennym Amerykanom podczas podróży, takie jak:

Ekspedycja zaczyna się

Lewis powierzył Clarkowi rekrutację mężczyzn do ich „Korpusu Wolontariuszy na Odkrycie Północno-Zachodnie”. Przez całą zimę 1803-1804 Clark rekrutował i szkolił mężczyzn w Camp DuBois na północ od St. Louis w stanie Missouri. Wybrał niezamężnych, zdrowych mężczyzn, którzy byli dobrymi myśliwymi i znali umiejętności przetrwania.

Impreza ekspedycyjna składała się z 45 dusz, w tym Lewisa, Clarka, 27 niezamężnych żołnierzy, francusko-indyjskiego tłumacza, zakontraktowanej załogi łodzi i niewolnika należącego do Clarka o imieniu York.

14 maja 1804 roku Clark i Korpus dołączyli do Lewisa w St. Charles w stanie Missouri i popłynęli w górę rzeki Missouri na kilu i dwóch mniejszych łodziach w tempie około 15 mil dziennie. Upał, roje owadów i silne prądy rzeczne w najlepszym razie utrudniały podróż.

Aby zachować dyscyplinę, Lewis i Clark rządzili Korpusem żelazną ręką i wymierzali surowe kary, takie jak mocowanie na oklep i ciężka praca dla tych, którzy wymknęli się z linii.

20 sierpnia 22-letni sierżant Charles Floyd zmarł z powodu infekcji brzucha, prawdopodobnie z powodu zapalenia wyrostka robaczkowego. Był jedynym członkiem Korpusu, który zginął podczas ich podróży.

Spotkania Indian Ameryki Północnej

Większość ziemi, którą badali Lewis i Clark, była już zajęta przez rdzennych Amerykanów. W rzeczywistości Korpus napotkał około 50 plemion indiańskich, w tym Shoshone, Mandan, Minitari, Blackfeet, Chinook i Sioux.

Lewis i Clark opracowali protokół pierwszego kontaktu w celu poznania nowych plemion. Handlowali towarami i wręczyli przywódcy plemienia indyjskim medalem pokoju Jeffersona „monetę z wygrawerowanym wizerunkiem Tomasza Jeffersona z jednej strony oraz wizerunek dwóch rąk splecionych pod tomahawkiem i fajkę pokoju z napisem„ Pokój i przyjaźń ” na inne.

Powiedzieli także Indianom, że Ameryka jest właścicielem ich ziemi i oferuje ochronę wojskową w zamian za pokój.

Niektórzy Hindusi spotkali już „białych mężczyzn” i byli przyjaźni i otwarci na handel. Inni obawiali się Lewisa i Clarka i ich intencji i byli otwarcie wrogo nastawieni - choć rzadko agresywni.

W sierpniu Lewis i Clark zorganizowali pokojowe rady indyjskie z Odo, w pobliżu dzisiejszych Council Bluffów, Iowa i Yankton Sioux w dzisiejszym Yankton w Południowej Dakocie.

Jednak pod koniec września napotkali Tetona Siouxa, który nie był tak przychylny i próbował zatrzymać łodzie Korpusu i zażądał opłaty za przejazd. Ale nie dorównali potędze wojskowej Korpusu i ruszyli dalej.

Fort Mandan

Na początku listopada Korpus natrafił na wioski przyjaznych Indian Mandan i Minitari w pobliżu dzisiejszego Washburn w Północnej Dakocie i postanowił założyć obóz na zimę wzdłuż brzegów rzeki Missouri.

W ciągu około czterech tygodni zbudowali fort w kształcie trójkąta o nazwie Fort Mandan, który był otoczony pikietami o długości 16 stóp i zawierał kwatery i pomieszczenia do przechowywania.

Przez następne pięć miesięcy Korpus spędził w Fort Mandan polowanie, kucie i robienie kajaków, lin, skórzanych ubrań i mokasynów, podczas gdy Clark przygotowywał nowe mapy. Według dziennika Clarka mężczyźni byli ogólnie zdrowi - inni niż chorzy na choroby weneryczne, które mogli złapać u indyjskich kobiet.

Sacagawea

Podczas pobytu w Fort Mandan Lewis i Clark spotkali francusko-kanadyjskiego trapera Toussaint Charbonneau i zatrudnili go jako tłumacza. Pozwolili, aby jego ciężarna żona Shoshone Indian Sacagawea przyłączyła się do niego podczas wyprawy.

Sacagawea zostały porwane przez Indian Hidatsa w wieku 12 lat, a następnie sprzedane Charbonneau. Lewis i Clark mieli nadzieję, że pomoże im komunikować się z każdym Shoshone, którego spotkają podczas podróży.

11 lutego 1805 r. Sacagawea urodziła syna i nadała mu imię Jean Baptiste. Stała się nieocenionym i cenionym atutem dla Lewisa i Clarka.

Przekraczanie Podziału Kontynentalnego

W dniu 7 kwietnia 1805 r. Lewis i Clark wysłali część załogi i kilu załadowaną zoologicznymi i botanicznymi próbkami, mapami, raportami i listami z powrotem do St. Louis, podczas gdy oni i reszta Korpusu płynęli na Pacyfik.

Przeszli przez Montanę i udali się do Divide Continental przez Lemhi Pass, gdzie z pomocą Sacagawea kupili konie od Shoshone. Tam Sacagawea połączyła siły ze swoim bratem Cameahwait, którego nie widziała od czasu porwania.

Następnie grupa wyszła z przełęczy Lemhi i przekroczyła pasmo górskie Bitterroot, korzystając z wstrząsającego szlaku Lolo i pomocy wielu koni oraz garstki przewodników Shoshone.

Ten etap podróży okazał się najtrudniejszy, ponieważ wielu z nich cierpiało z powodu odmrożenia, głodu, odwodnienia, złej pogody, ujemnych temperatur i wyczerpania. Jednak pomimo bezlitosnego terenu i warunków nie zginęła ani jedna dusza.

Po 11 dniach na Szlaku Lolo Korpus natknął się na plemię przyjaznych Indian Nez Perce wzdłuż rzeki Clearwater w Idaho. Indianie przyjmowali zmęczonych podróżników, karmili ich i pomagali im odzyskać zdrowie.

Gdy Korpus odzyskał siły, zbudowali kajaki, następnie zostawili konie z Nez Perce i pokonali bystrze rzeki Clearwater w kierunku rzeki Snake, a następnie rzeki Columbia. Podobno zjadali po drodze mięso psa zamiast dzikiej zwierzyny.

Fort Clatsop

Zmęczony i nękany Korpus dotarł w końcu do burzowego Oceanu Spokojnego w listopadzie 1805 r. Ukończyli misję i musieli znaleźć miejsce do życia na zimę przed powrotem do domu.

Postanowili rozbić obóz w pobliżu dzisiejszej Astorii w stanie Oregon, a 10 grudnia rozpoczęli budowę Fortu Clatsop i wprowadzili się do Bożego Narodzenia.

W Fort Clatsop nie była łatwa zima. Wszyscy walczyli o utrzymanie siebie i swoich zapasów w stanie suchym i stoczyli toczącą się bitwę z dręczącymi pchłami i innymi owadami. Prawie wszyscy byli słabi i chorzy z problemami żołądkowymi (prawdopodobnie spowodowanymi infekcjami bakteryjnymi), głodem lub objawami podobnymi do grypy.

Podróż do domu

23 marca 1806 roku Korpus opuścił Fort Clatsop do domu. Odzyskali konie z Nez Perce i czekali do czerwca, aż śnieg stopnieje, aby przekroczyć góry do dorzecza rzeki Missouri.

Po ponownym przejściu przez nierówne pasmo górskie Bitterroot Lewis i Clark rozdzielili się na przełęczy Lolo.

Grupa Lewisa skręciła na północ do Great Falls rzeki Missouri i zbadała rzekę Marias - dopływ Missouri we współczesnej Montanie - podczas gdy grupa Clarka, w tym Sacagawea i jej rodzina, poszła na południe wzdłuż rzeki Yellowstone. Dwie grupy planowały spotkanie w miejscu, gdzie Yellowstone i Missouri spotkali się w Północnej Dakocie.

Filar Pompejusza

25 lipca 1806 r. Clark wyrył swoje imię i datę na dużej formacji skalnej w pobliżu rzeki Yellowstone, którą nazwał Filarem Pompejusza, po synu Sacagawei, którego przezwisko brzmiało „Pompejusz”. Miejsce to jest teraz pomnikiem narodowym zarządzanym przez Departament USA wnętrze.

Dwa dni później, nad rzeką Marias w pobliżu dzisiejszego Cut Bank, Montana, Lewis i jego grupa spotkali ośmiu wojowników Blackfeet i zostali zmuszeni do zabicia dwóch z nich, gdy próbowali ukraść broń i konie. Miejsce starcia stało się znane jako Two Medicine Fight Site.

Był to jedyny gwałtowny odcinek wyprawy, chociaż wkrótce po walce z Blackfeet Lewis został przypadkowo postrzelony w pośladki podczas polowania; uraz był bolesny i niewygodny, ale nie śmiertelny.

12 sierpnia Lewis i Clark i ich załogi ponownie się połączyli i wysadzili Sacagawea i jej rodzinę w wioskach Mandan. Następnie udali się w dół rzeki Missouri „z prądami poruszającymi się na ich korzyść” i przybyli do St. Louis 23 września, gdzie zostali przyjęci z zadowoleniem bohatera.

Dziedzictwo ekspedycji Lewisa i Clarka

Lewis i Clark wrócili do Waszyngtonu jesienią 1806 roku i podzielili się swoimi doświadczeniami z prezydentem Jeffersonem.

Nie tylko zakończyli misję badania terytorium Luizjany od rzeki Missisipi do Oceanu Spokojnego - choć nie udało im się znaleźć upragnionego Przejścia Północno-Zachodniego na całym kontynencie - zrobili to wbrew ogromnym szansom z zaledwie jedną śmiercią i niewielką przemocą.

Korpus przebył ponad 8 000 mil, stworzył bezcenne mapy i informacje geograficzne, zidentyfikował co najmniej 120 okazów zwierząt i 200 próbek botanicznych oraz nawiązał pokojowe stosunki z dziesiątkami plemion indiańskich.

Zarówno Lewis, jak i Clark otrzymali podwójne wynagrodzenie i 1600 akrów ziemi za swoje wysiłki.Lewis został gubernatorem terytorium Luizjany, a Clark został generałem brygady milicji na terytorium Luizjany i federalnym agentem indyjskim.

Clark pozostał szanowany i żył udanym życiem. Lewis nie był jednak skutecznym gubernatorem i pił zbyt wiele. Nigdy nie ożenił się ani nie miał dzieci i zmarł w 1809 r. Na skutek dwóch ran postrzałowych, być może samookaleczenia. Kilka lat później Sacagawea zmarła, a Clark został opiekunem jej dzieci.

Mimo tragicznego zakończenia Lewisa jego wyprawa z Clarkiem pozostaje jedną z najbardziej znanych w Ameryce. Duet i ich ludzie z pomocą Sacagawea i innych rdzennych Amerykanów pomogli wzmocnić roszczenia Ameryki do Zachodu i zainspirowali niezliczoną liczbę odkrywców i pionierów z Zachodu.

Źródła

Budynek Fort Clatsop. Odkrywanie Lewisa i Clarka.

Corps of Discovery. National Park Service: Gateway Arch.

Oś czasu wyprawy. Fundacja Thomasa Jeffersona: Jefferson Monticello.

Okręt flagowy: keelboat, barka czy łódź? Odkrywanie Lewisa i Clarka.

Choroby Fortu Clatsop. Odkrywanie Lewisa i Clarka.

Fort Mandan Winter. Odkrywanie Lewisa i Clarka.

Indyjskie Medale Pokoju. Fundacja Thomasa Jeffersona: Jefferson Monticello.

Lemhi Valley do Fort Clatsop. Odkrywanie Lewisa i Clarka.

Szlak Lolo. National Park Service: Lewis and Clark Expedition.

Zakup w Luizjanie. Fundacja Thomasa Jeffersona: Jefferson Monticello.

Podróż. National Park Service: Lewis and Clark Expedition.

Rdzenni Amerykanie. PBS.

Aby wyposażyć wyprawę. PBS.

Dwa miejsca walki medycyny. National Park Service: Lewis and Clark Expedition.

Waszyngton od Fort Mandan. Odkrywanie Lewisa i Clarka.