Założycielka domu osiedleńców i działaczka pokojowa Jane Addams (1860–1935) była jedną z najbardziej wyróżniających się pokoleń pierwszej generacji kobiet z wyższym wykształceniem, odrzucających małżeństwo i macierzyństwo na rzecz życiowego zaangażowania w reformę ubogich i społecznych. Zainspirowany angielskimi reformatorami, którzy celowo mieszkali w niższych klasach slumsów, Addams wraz z przyjaciółką ze studiów, Ellen Starr, przeprowadzili się w 1889 roku do starej rezydencji w dzielnicy imigrantów w Chicago. Hull-House, która pozostała domem Addamsa przez resztę życia i stała się centrum eksperymentu w filantropii, działaniach politycznych i badaniach w dziedzinie nauk społecznych, była wzorem pracy osadniczej wśród biednych.
Addams odpowiedział na potrzeby społeczności, zakładając żłobek, przychodnię, przedszkole, plac zabaw, gimnazjum i mieszkania spółdzielcze dla młodych pracujących kobiet. Jako eksperyment w życiu grupowym Hull-House przyciągnął reformatorów płci męskiej i żeńskiej poświęconych służbie społecznej. Addams zawsze nalegał, aby nauczyła się od mieszkańców dzielnicy tyle, ile ich nauczyła.
Po szybkim odkryciu, że potrzeby dzielnicy nie mogą zostać zaspokojone, dopóki prawo miejskie i stanowe nie zostanie zreformowane, Addams zakwestionował zarówno panowanie szefa w imigranckiej dzielnicy Hull-House, jak i obojętność na potrzeby biednych w stanowym ustawodawstwie. Ona i inni mieszkańcy Hull-House sponsorowali ustawodawstwo mające na celu zniesienie pracy dzieci, ustanowienie sądów dla nieletnich, ograniczenie godzin pracy kobiet, uznanie związków zawodowych, wprowadzenie obowiązku szkolnego i zapewnienie bezpiecznych warunków pracy w fabrykach. Partia Postępowa przyjęła wiele z tych reform w ramach swojej platformy w 1912 r. Podczas krajowej konwencji partii Addams poparł nominację Theodore'a Roosevelta na prezydenta i aktywnie prowadził kampanię w jego imieniu. Opowiadała się za wyborami kobiet, ponieważ wierzyła, że głosy kobiet zapewnią margines niezbędny do przyjęcia preferowanego przez nią ustawodawstwa społecznego.
Addams opublikował Hull-House i przyczyny, w które wierzyła poprzez wykłady i pisanie. W swojej autobiografii 20 lat w Hull-House (1910) argumentowała, że społeczeństwo powinno zarówno szanować wartości i tradycje imigrantów, jak i pomagać nowo przybyłym w dostosowaniu się do amerykańskich instytucji. Powiedziała, że potrzebna jest nowa etyka społeczna, aby powstrzymać konflikty społeczne i rozwiązać problemy życia miejskiego i kapitalizmu przemysłowego. Choć tolerancyjny wobec innych idei i filozofii społecznych, Addams wierzył w chrześcijańską moralność i cnotę uczenia się poprzez działanie.
Ponieważ Addams był przekonany, że wojna osłabiła impuls reform, zachęcił do represji politycznych i przyniosła korzyści tylko twórcom amunicji, była przeciwna I wojnie światowej. Bezskutecznie próbowała przekonać prezydenta Woodrowa Wilsona do zwołania konferencji w celu mediacji w negocjowanym zakończeniu działań wojennych. Podczas wojny przemawiała w całym kraju na rzecz zwiększenia produkcji żywności, aby pomóc głodującym w Europie. Po zawieszeniu broni pomogła założyć Międzynarodową Ligę Kobiet dla Pokoju i Wolności, która pełniła funkcję prezydenta od 1919 r. Aż do jej śmierci w 1935 r. Zaskoczona podczas I wojny światowej za sprzeciw wobec amerykańskiego zaangażowania, dziesięć lat później Addams stała się bohaterką narodową i wiodącą postacią Chicago obywatel. W 1931 r. Uznano jej długie zaangażowanie w międzynarodowe wysiłki na rzecz zakończenia wojny, kiedy otrzymała Pokojową Nagrodę Nobla.
Allen F. Davis, American Heroine: The Life and Legend of Jane Addams (1973); Daniel Levine, Jane Addams i tradycja liberalna (1973).
Elizabeth H.Pleck
