Zawartość

• POCHODZENIE IMBOLC
• WIELKA BOGINIA
• ANCIENT IMBOLC
• ST. BRIGID
• NOWOCZESNY IMBOLC
• ŚWIĘTO MATKI BOSKIEJ GROMNICZNEJ
• DZIEŃ ŚWISTAKA
• ŹRÓDŁA

Imbolc to pogańskie święto obchodzone od 1 lutego do zachodu słońca 2 lutego. Zgodnie z celtycką tradycją, Imbolc miał oznaczać punkt pośredni między przesileniem zimowym a wiosenną równonocą w neolitycznej Irlandii i Szkocji. Święto obchodzone jest przez Wiccan i innych wyznawców religii neopogańskich lub pogańskich. Imbolc to tylko jedno z kilku przedchrześcijańskich świąt podkreślających pewien aspekt zimy i światła słonecznego oraz zwiastujących zmianę pór roku.

POCHODZENIE IMBOLC

Świętowanie Imbolc sięga czasów przedchrześcijańskich na Wyspach Brytyjskich.

Pierwsze wzmianki o Imbolc w literaturze irlandzkiej pochodzą z X wieku. Poezja z tamtych czasów wiąże święto z mlekiem owczym z implikacją oczyszczenia.

Spekuluje się, że wynika to z cyklu hodowli owiec i początku laktacji. Święto tradycyjnie wiązało się z pierwszym dniem wiosny i ideą odrodzenia.

WIELKA BOGINIA

Obchody Imbolca przybrały formę święta ku czci pogańskiej bogini Brygidy, która została przywołana w obrzędach płodności i nadzorowała poezję, rzemiosło i proroctwo. Brygida była czczona przez Filida, klasę poetów i historyków wśród Celtów starożytnej Irlandii i Wielkiej Brytanii.

Brygida była uważana za jednego z najpotężniejszych bogów celtyckich, córkę Dagdy, najstarszego boga w celtyckim panteonie Tuatha du Danann. Miała dwie siostry o imieniu Brigid (choć spekuluje się, że te siostry mają symbolizować różne aspekty tej samej bogini).

Brygida pojawia się w sadze Cath Maige Tuired i Lebor Gabála Érenn, rzekomej historii Irlandii zebranej z różnych wierszy i s w X wieku.

Mity o narodzinach Brigid mówią, że urodziła się z płomieniem w głowie i wypiła mleko mistycznej krowy ze świata duchów. Brigidowi przypisuje się pierwsze zawodzenie, tradycyjne zawodzenie zmarłych, praktykowane na pogrzebach przez irlandzkie i szkockie kobiety.

ANCIENT IMBOLC

W czasach przedchrześcijańskich przestrzeganie Imbolca rozpoczęło się w noc przed 1 lutego. Celebransi przygotowali się na wizytę Brygidy w swoich domach, wykonując wizerunek bogini z wiązek owsa i sitowia. Wizerunek został umieszczony w sukience i włożony do kosza na noc.

Dzień Imbolca obchodzony był przez palenie lamp i rozpalanie ognisk w hołdzie dla Brygidy.

ST. BRIGID

Przez stulecia Brigid została przyjęta do chrześcijaństwa jako św. Brygida.

Kościół katolicki, jeden z trzech świętych patronów Irlandii, twierdzi, że St. Brigid była postacią historyczną, a relacje z jej życia zostały napisane przez mnichów z VIII wieku. Brygida (lub Bridget) jest patronką irlandzkich mniszek, noworodków, położnych, mlecznych pokojówek i bydła.

Niezależnie od tego, czy istniała, te historie zawierają aspekty wspólne ze szczegółami pogańskiej bogini i ilustrują przejście od kultu pogańskiego do kultu chrześcijańskiego.

Podobnie jak bogini Brygida, św. Brygida kojarzy się z mlekiem i ogniem. Urodzona w Irlandii około 453 r. Św. Brygida była córką niewolnika i wodza, który od wczesnych lat był znany ze swojej wiedzy rolniczej.

Bez zainteresowania małżeństwem, celem Brygidy było stworzenie klasztoru w Kildare, podobno dawnego miejsca sanktuarium celtyckiej bogini o tej samej nazwie. Brygida przeżyła tam całe swoje życie.

Słynęła z dobroczynności dla biednych, a opowieści o jej uzdrawiających mocach są bogate. Św. Brygida była przyjaciółką św. Patryka, którego nauczanie ustawiło ją na kurs w młodym wieku, i została pierwszą zakonnicą w Irlandii.

Mówi się, że św. Brygida zmarła w 524 r. N.e. Pozostałości jej czaszki i ręki rzekomo znajdują się w posiadaniu kościołów w Portugalii.

W XII wieku legenda głosi, że zakonnice w Kildare uczestniczyły w pożarze wzniesionym na cześć św. Brygidy. Ogień płonął przez 500 lat i nie wytworzył popiołu, a tylko kobiety mogły przebywać w pobliżu ognia.

Obchody Dnia Świętego Brygidy 1 lutego zostały wprowadzone przez kościół w miejsce Imbolca. W dniu jej święta wizerunek św. Brygidy z Kildare jest tradycyjnie myty w oceanie i otoczony świecami do wyschnięcia, a łodygi pszenicy przekształcane są w krzyżowe talizmany zwane Krzyżami Brygidowymi.

NOWOCZESNY IMBOLC

Nowoczesne święto Imbolc jest uważane za skromną, luźną, a czasem prywatną sprawę związaną z ponownym łączeniem się z naturą.

Ponieważ są to wakacje specyficzne dla klimatu, niektórzy wyznawcy religii Wicca dostosowują swoje święto, aby odpowiadało dacie bardziej odpowiedniej do nadejścia wiosny, w której mieszkają. Inni przyjmują symbolikę święta i obchodzą uroczystość 1 lutego.

Bogini Brygida jest najważniejsza w obchodach współczesnych Wiccan. Zgodnie z tradycją oryginalnego festiwalu celtyckiego, grupy wiccańskie, które czczą Brigid, mogą obejmować rytuały ognia na Imbolc.

Tradycje zarówno pogańskich obchodów Imbolc, jak i chrześcijańskich obchodów Dnia Św. Brygidy można znaleźć we współczesnej uroczystości Imbolc. Celebransi czasami robią Brygidowy krzyż z trzciny, a także Brigid corn doll lub wizerunek.

ŚWIĘTO MATKI BOSKIEJ GROMNICZNEJ

Candlemas to chrześcijańskie święto obchodzone 2 lutego, które ma pewne cechy wspólne z Imbolc. Jego święto można prześledzić w Grecji z IV wieku jako święto oczyszczenia i święto powrotu światła.

Świece były tradycyjnie używane do jego przestrzegania. Możliwe, że Candlemas to chrześcijańska adaptacja rzymskiego święta Februalia.

DZIEŃ ŚWISTAKA

2 lutego jest również obchodzony jako Dzień Świstaka, który rozpoczął się w Stanach Zjednoczonych w 1887 roku. Chodzi o to, że świstak opuszczający norę może przewidzieć, czy zima zostanie, czy też odejdzie, na podstawie tego, czy świstak widzi swój cień. Ten dzień był wyczynem gazety w Punxsutawney w Pensylwanii, która przetrwała.

Dzień świstaka, sporządzony w holenderskim kraju w Pensylwanii, uważa się za adaptację niemieckiej tradycji Candlemas z udziałem borsuka. Próbowano przedstawić Dzień Świstaka jako nowoczesną gałąź Imbolca, ale dwa dni prawdopodobnie nie są bezpośrednio powiązane.

ŹRÓDŁA

Imbolc: Rytuały, Przepisy i Wiedza na Dzień Brygidy. Carl F. Neal.
St. Brigid. University of North Carolina at Chapel Hill.
Encyklopedia starożytnych bóstw. Charles Russel Coulter i Patricia Turner.
Brigit: Bogini, Święta, „Święta Kobieta” i Kość niezgody. Carole M. Cusack.